Kalendarium 1979


Kalendarium (w tej formie przygotowane po raz pierwszy) zawiera najprawdopodobniej wiele braków, błędów i przeinaczeń. Autorzy liczą na uwagi i uzupełnienia, które prosimy o przesyłanie na adres: kontakt@ant.pl

grudzień 78-styczeń 79 "Komunikat KSS KOR" nr 26/27 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 50 osób, przeprowadzono co najmniej 47 rewizji w mieszkaniach.
20-21 stycznia Zbigniew Romaszewski spotyka się w Moskwie z Andriejem Sacharowem oraz jego współpracownikami z Komitetu Obrony Praw Człowieka.
22 stycznia prokuratura powiadamia żonę Kazimierza Świtonia o przedłużeniu sankcji o kolejny miesiąc.
7 lutego powstanie Uniwersytetu Ludowego powołanego przez działaczy Komitetów Chłopskich.
10 lutego deklaracja założycielska Komitetu Porozumienia na Rzecz Samostanowienia Narodu: ...uważamy za konieczne porozumienie obywateli, którzy nie akceptują totalitarnych metod sprawowania władzy, na rzecz pełnej realizacji zasady zwierzchnictwa narodu. Wśród sygnatariuszy głównie działacze ROPCiO, m.in. Wojciech Ziembiński, Edward Staniewski, Marian Piłka. KPSN wydaje własne pismo - "Rzeczpospolita".
2 marca Kazimierz Świtoń skazany na rok więzienia i 12.000 zł grzywny za pobicie 4 milicjantów. Na wniosek obrony (wyrok jest nieprawomocny) Świtoń po 4 i pół miesiącach opuszcza areszt.
16 marca "Komunikat KSS KOR" nr 28 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 37 osób, przeprowadzono co najmniej 27 rewizji w mieszkaniach.
21 marca najście kilkudziesięcioosobowej bojówki Socjalistycznego Związku Studentów Polskich na mieszkanie Jacka Kuronia, gdzie ze względu na stan przedzawałowy ojca Jacka został odwołany wykład TKN. Syn Kuronia Maciej i Henryk Wujec ciężko pobici. Pobici zostali ponadto Konrad Bieliński, Seweryn Blumsztajn, Wojciech Malicki i Adam Michnik. Henryk Kuroń zabrany z zawałem serca do szpitala. Było to kolejne najścia bojówki na mieszkanie Jacka Kuronia. Poprzednie miały miejsce 24.01.79 (około 100 napastników), 26.01.79 (około 50 na-pastników) i 7.03.79 (około 50 napastników).
Marzec pierwszy numer niezależnego kwartalnika "Res Publica". W niejawnej redakcji: Marcin Król, Wiktor Dłuski, Damian Kalbarczyk i Paweł Śpiewak.
18 kwietnia PAP podaje, iż w Nowej Hucie była próba wysadzenia pomnika Lenina. Został on tylko uszkodzony. Milicja zatrzymała w związku z eksplozją ponad 200 osób w całej Polsce, związanych z opozycją. Sprawców nie wykryto.
18 kwietnia aresztowanie Tomasza Michalaka, współpracownika NOWEJ pod zarzutem fałszowania pieniędzy i papierów wartościowych.
28 kwietnia w Nowej Hucie z inicjatywy inż. Franciszka Grabczyka utworzona zostaje Chrześcijańska Wspólnota Ludzi Pracy.
30 kwietnia "Komunikat KSS KOR" nr 29 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 204 osoby, przeprowadzono co najmniej 155 rewizji w mieszkaniach, zastosowano jedną sankcję prokuratorską.
kwiecień pierwszy numer ukazującego się poza cenzurą czasopisma dla wsi "Placówka", redagowanego m.in. przez członka KSS "KOR" Wiesława Kęcika oraz działaczy chłopskich, skupionych w komitetach samoobrony chłopskiej.
19 maja raport Konwersatorium "Doświadczenie i Przyszłość" "O stanie Rzeczpospolitej i drogach jej naprawy".
19 maja KSS "KOR" publikuje dwa dokumenty przed przyjazdem papieża do Polski; pierwszy odwołujący się do encykliki "Redemptor hominis", drugi nawołujący do ogłoszenia powszechnej amnestii dla uczczenia papieskiej pielgrzymki.
21 maja oświadczenie KSS "KOR" w sprawie projektu zmian statutu Uniwersytetu Warszawskiego, który zakładał że PZPR ma sprawować w Uniwersytecie "kierowniczą rolę polityczną". Bierność środowisk naukowych wobec wprowadzenia w życie projektu zmian statutu UW byłaby niedopuszczalnym działaniem na szkodę całego społeczeństwa. Środowiska naukowe okazały się być nieobojętnymi.
21 maja list KSS "KOR" do Amnesty International w sprawie wzmożonych represji organów ścigania i w sprawie aresztowanego Tomasza Michalaka.
29 maja oświadczenie KSS "KOR" w związku ze stanem szpitalnictwa: Obywatele Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej mają prawo do ochrony zdrowia oraz do pomocy w razie choroby lub niezdolności do pracy. Jest to art. 70 Konsty-tucji PRL. (...) W praktyce po 35 latach realizowania tego prawa - można mówić o nędzy egzystencji ludzkiej w polskich szpitalach.
30 maja oświadczenie KSS "KOR" w sprawie dramatycznej sytuacji gospodarczej, społecznej i moralnej w PRL, nawołujące do przełamywania nastroju bierności i do organizowania się społeczeństwa w niezależne od władzy instytucje.
maj powstaje Komitet Samoobrony Społecznej Ziemi Dolnośląskiej.
2 czerwca rozpoczyna działalność Ośrodek Myśli Ludowej. Deklarację podpisują 22 osoby.
2-10 czerwca wizyta Jana Pawła II w Polsce - "Nie lękajcie się..."
6 czerwca oświadczenie KSS "KOR" w związku z aresztowaniem członków Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych w Czechosłowacji (Jiří Dienstbier, Jiří i Dana Němcovie, Petr Uhl, Václav Benda, Václav Havel, Ot-ka Bednárová, Ladislav Lis, Jarmila Bělíková, Albert Černý, Václav Malý, Aleš Máchaček, František Hrabal, Jan Zmatlik, Jarodslav Šabata, Jiří Volf). oraz 46 innych więźniów sumienia.
12 czerwca "Komunikat KSS KOR" nr 30 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 54 osoby, przeprowadzono co najmniej 38 rewizji w mieszkaniach, 1 osobę bezprawnie skierowano do szpitala psychiatrycznego.
28 czerwca w Poznaniu powstaje Klub Samoobrony Społecznej Regionu Wielkopolsko-Kujawskiego (Jan Andrzejewski, Stanisław Barańczak, Małgorzata Bratek, Włodzimierz Fenrych, Stanisław Januszkiewicz, Zbigniew Konieczny, Jerzy Nowacki?*, Antoni Pietkiewicz, Restytut W. Staniewicz, Bogusław Śliwa, Tadeusz Wolf).
1 lipca aresztowanie Edmunda Zadrożyńskiego.
lipiec apel KSS "KOR" do związków zawodowych na świecie o presję na władze PRL w sprawie zwolnienia z więzień Tomasza Michalaka i Edmunda Zadrożyńskiego.
9 lipca oświadczenie KSS "KOR" o nadużyciach władz terenowych w trakcie realizacji ustawy o komasacji ziemi.
11 lipca Wspólny list KSS "KOR" i moskiewskich grup opozycyjnych do uwięzionych sygnatariuszy Karty 77. My - Rosjanie i Polacy - zjednoczeni we wspólnej walce o przestrzeganie praw człowieka, zwracamy się do naszych czeskich i słowackich przyjaciół z Karty 77, bezprawnie więzionych przez władze CSRS (…) Wierzymy, że każdy więziony i prześladowany za głoszenie prawdy i obronę sprawiedliwości człowiek odnosi zwycięstwo już samą swoją ofiarą.
17 lipca zwolnienie po 3 miesiącach z więzienia Tomasza Michalaka, współpracownika NOWEJ.
17 lipca zatrzymanie Jerzego Geresza, pobicie go na komendzie MO i skazanie następnego dnia przez kolegium na 3.000 zł grzywny z zamianą na areszt za "odmowę okazania dowodu osobistego". Nie miał pieniędzy przy sobie, więc osadzono go w areszcie. W więzieniu był bity i kopany. Rozpoczął głodówkę. Po 37 dniach, z czego ostatnich 7 prowadził głodówke, wycieńczonego wywieziono go z więzienia i pozostawiono w lesie. O jego zatrzymaniu nie powiadomiono nikogo, nawet rodziny.
29 lipca w Gdańsku powstaje Ruch Młodej Polski, utworzony przez środowiska wydające pismo "Bratniak". Komunikat, podpisany przez Jacka Bartyzela (Łódź), Aleksandra Halla (Gdańsk), Wiesława Parchimowicza (Szczecin) oraz Arkadiusza Rybickiego (Sopot) głosi, że RMP jest niezależnym ruchem ideowym, którego uczestnicy zgodzili się co do działań na rzecz niepodległości państwa polskiego, umacniania więzi narodowej Polaków, respektowania praw osoby ludzkiej, przestrzegania chrześcijańskich norm etycznych.
3 sierpnia śmierć jednego z założycieli Komitetu Adama Szczypiorskiego.
5 sierpnia powstanie Przemyskiego Komitetu Samoobrony Ludzi Wierzących. Poparło go 700 osób.
15 sierpnia z okazji Światowego Zjazdu Jedności Polonii z Walczącym Krajem KSS "KOR" wystosował list do Prezydium Zjazdu, w którym pisał m.in.: Celem naszym jest niepodległość i demokracja oraz przywrócenie w życiu publicznym norm etycznych wyrosłych w kręgu kultury chrześcijańskiej.
Wrzesień list 900 mieszkańców Grudziądza w obronie Edmunda Zadrożyńskiego.
1 września w Warszawie Leszek Moczulski ogłasza powstanie Konfederacji Polski Niepodległej (KPN).
1 września "Komunikat KSS "KOR" nr 31/32 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 81 osób, przeprowadzono co najmniej 44 rewizje w mieszkaniach.
17 września oświadczenie KSS "KOR" w 40-tą rocznicę ataku Związku Radzieckiego na Polskę. Rząd ZSRR (…) nie uznał stalinowskiego reżimu ZSRR winnym zbrodni ludobójstwa i nie podjął ścigania przestępców. Również rząd PRL nie dążył i nie dąży do wyświetlenia sprawy Katynia i innych zbrodni radzieckich, a wręcz przeciwnie, wszelkimi sposobami stara się uniemożliwić dojście do prawdy.
24 września oświadczenie KSS "KOR" w związku z bezprawnymi represjami władz PRL.
3-10 października w kościele św. Krzyża w Warszawie głodówka w obronie prześladowanych w Czechosłowacji. Udział biorą: Konrad Bieliński, Jacek Bierezin, Andrzej Czuma, Joanna Duda-Gwiazda, Kazimierz Janusz, Anka Kowalska, Jacek Kuroń, Jan Lityński, Antoni Macierewicz, ks. Stanisław Małkowski, Jerzy Markuszewski, Adam Michnik, Halina Mikołajska, Mariusz Wilk, Kazimierz Wóycicki. Po kilku dniach do głodówki dołącza 7 osób w czeskiej Pradze.
11 października powstanie Komitetu Założycielskiego Wolnych Związków Zawodowych Pomorza Zachodniego (Danuta Grajek, Bronisław Modrzejewski, Tadeusz Kociełowicz, Stefan K. Kozłowski, Jan Paprocki, Stanisław Podolski, Jan Witkowski, Mirosław Witkowski).
16 października "Komunikat KSS "KOR" nr 33 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 48 osób, przeprowadzono co najmniej 27 rewizji.
18 października wspólne oświadczenie, Karty 77 oraz Komitetu Obrony Niesprawiedliwie prześladowanych z Czechosłowacji oraz KSS "KOR" przed praskim procesem czechosłowackich obrońców praw człowieka.
23 października wyroki w sądu miejskiego w Pradze: Petr Uhl - 5 lat, Jiří Dien-stbier - 3 lata, Dana Nemcova (matka siedmiorga dzieci) - 2 lata w zawieszeniu na 5 lat, Václav Benda - 4 lata, Václav Havel - 4,5 roku, Otka Bednárová - 3 lata.
2 listopada inauguracja trzeciego roku działalności TKN wykładem Władysława Bartoszewskiego "Polskie państwo podziemne w latach okupacji hitlerowskiej".
7 listopada list do Amnesty International w obronie uwięzionych pod fałszywymi zarzutami działaczy opozycji: Jan Kozłowskiego (utrudnianie prac melioracyjnych), Tadeusza Kolano (świadek obrony J. Kozłowskiego), Edmunda Zadrożyńskiego (włamanie), Adam Wojciechowski (wywołanie zbiegowiska) oraz Roman Piasecki i Wiesława Skórkiewicz (świadkowie śmiertelnego pobicia Jana Brożyny przez MO skazani za udział z zabójstwie).
11 listopada demonstracja z okazji rocznicy odzyskania niepodległości, zorganizowana przez ROPCiO na Placu Zwycięstwa. Po demonstracji Andrzej Czuma skazany na 3 miesiące aresztu za "tamowanie ruchu".
22 listopada oświadczenie KSS "KOR" i redakcji "Robotnika" w sprawie katastrof górniczych na Śląsku. (w okresie od 02.10.79 do 31.10.79 w czterech katastrofach zginęło 66 górników - władze PRL utajniły informacje na ten temat.)
27 listopada KSS "KOR" wzywa do uczestnictwa w obchodach rocznicy grudnia '70.
30 listopada "Komunikat KSS "KOR" nr 34 podaje, że w ostatnim okresie (poza aresztowaniami 27zatrzymano co najmniej 101 osób, przeprowadzono co najmniej 53 rewizje w mieszkaniach, kolegia skazały 4 osoby.
1 grudnia "Robotnik" nr 35 publikuje "Kartę Praw Robotniczych", pierwszy program podpisany przez ponad stu działaczy. Wśród postulatów m.in. utworzenie niezależnych związków zawodowych i prawo do strajku.
7 grudnia z Komisji Redakcyjnej KSS "KOR" odchodzą Antoni Macierewicz i Piotr Naimski w związku z nieporozumieniami dotyczącymi redagowania "Komunikatów".
10 grudnia za udział w uroczystości rocznicy odzyskania Niepodległości i przemówienia przed Grobem Nieznanego Żołnierza skazani zostali Andrzej Czuma i Wojciech Ziembiński na 3 miesiące aresztu, Józef Janowski i Bronisław Komorowski na miesiąc aresztu.
11 grudnia aresztowanie, przy przekraczaniu granicy obywatela szwedzkiego Björna Gunnara Laqvista, który przywoził powielacz dla NOWEJ. Spędził w więzieniu 49 dni.
17-18 grudnia w 9. rocznicę masakry robotników Wybrzeża zatrzymano w całej Polsce (w celu sparaliżowania obchodów) co najmniej 200 osób. 15 osób otrzymało sankcje prokuratorskie: Bogdan Borusewicz, Mirosław Chojecki, Andrzej Czuma, Józef Janowski, Bronisław Komorowski, Sergiusz Kowalski, Dariusz Kupiecki, Jan Lityński, Antoni Macierewicz, Piotr Naimski, Marian Piłka, Edward Staniewski, Tadeusz Stański, Adam Wojciechowski, Henryk Wujec.
18 grudnia w 9 rocznicę masakry na Wybrzeżu złożenie wieńców przed bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. Lecha Wałęsa zapowiedział, że jeśli w 10 rocznicę nie stanie pomnik wówczas niech każdy przyniesie kamień i z tych kamieni usypany zostanie kopiec pamięci ofiar. Uczestniczyło kilka tysięcy osób. Lech Wałęsa i kilkadziesiąt innych osób po uroczystościach zostało na krótko zatrzymanych.
19 grudnia Halina Mikołajska, Aniela Steinsbergowa, Ludwik Cohn, Edward Lipiński, Antoni Pajdak udali się do prokuratury Generalnej w proteście przeciw aresztowaniom. Tego dnia zwolniono z więzień wszystkich 15 aresztowanych.
31 grudnia "Komunikat KSS "KOR" nr 35 podaje, że w ostatnim okresie zatrzymano co najmniej 289 osób, przeprowadzono co najmniej 16 rewizji w mieszkaniach, kolegia skazały 12 osób.
grudzień apel KSS "KOR" o pomoc finansową dla Funduszu Samoobrony Społecznej.
W końcu roku nakłady pism związanych z KSS "KOR" wynosiły: "Biuletyn Informacyjny 3-5 tys. egzemplarzy, "Głos" - 3-5 tys., "Krytyka" 2-3 tys., "Placówka" - 3-6 tys., "Robotnik" 20-30 tys.